Çarmıh, yelkenli teknelerde direği yanlardan sabitleyen güçlü halatlara veya çelik tellere verilen isimdir. Direğin yalnızca tabanı güverteye bağlı değildir; rüzgâr ve yelken kuvvetine karşı dayanabilmesi için çeşitli yönlerden gergi halatlarıyla desteklenmesi gerekir. İşte bu yan destekler çarmıh olarak adlandırılır.
Çarmıhın Görevleri
-
Direği Sabitlemek: Rüzgâr basıncına karşı direğin devrilmesini önler.
-
Denge Sağlamak: Yelken açıldığında teknenin dengesini korur.
-
Güvenlik: Sağlam çarmıh olmadan yelkenli güvenle seyir yapamaz.
Çarmıh Çeşitleri
-
Baş Çarmıh: Direği öne doğru sabitleyen halat.
-
Kıç Çarmıh: Direği arkaya doğru sabitleyen halat.
-
Yan Çarmıhlar: Direği sağ ve sol taraftan destekleyen halatlar.
Modern yelkenlilerde çarmıhlar çoğunlukla paslanmaz çelik telden yapılır, çünkü yüksek çekme dayanımına sahiptir ve uzun ömürlüdür.
Çarmıhın Bakımı
-
Düzenli olarak gerginliği kontrol edilmeli, gevşek çarmıh varsa sıkılmalıdır.
-
Korozyon ve pas takibi yapılmalı, yıpranan çarmıh değiştirilmeli.
-
Her sezon başında profesyonel teknisyenler tarafından kontrol edilmelidir.
Tatilciler İçin Çarmıh Ne İfade Eder?
Birçok misafir için çarmıh, teknenin yan tarafında görülen “gümüş renkli çelik teller”dir. Aslında bu teller, yelkenli bir teknenin ayakta kalmasını sağlayan gizli kahramanlardır. Göcek veya Fethiye’de bir yelkenliyle mavi yolculuğa çıktığınızda, başınızı kaldırıp direğe baktığınızda gördüğünüz gergin teller işte çarmıhlardır. Onlar sayesinde yelken güvenle açılır ve seyir sorunsuz gerçekleşir.
Çarmıh ile İlgili Terimler
-
Direk: Yelkenin bağlı olduğu ana dikey yapı.
-
İskat: Yelkenleri kontrol eden halatlar.
-
Salma: Teknenin dengesini artıran alt kısım.
-
Rüzgâr Basıncı: Çarmıhın en çok karşı koyduğu kuvvet.
✅ Sonuç: Çarmıh, yelkenli teknelerin güvenliği ve performansı için kritik bir parçadır. Direği sabitler, yelkenin rüzgârla çalışmasını sağlar ve tekneyi dengede tutar. Tekne360 ile çıktığınız mavi yolculuklarda, bakımları yapılmış sağlam çarmıhlarla güvenle seyir yapabilirsiniz.